De Elektriciteitsnormen In Vlaanderen: Wat Je Moet Weten

Als je van plan bent om zelf aan de elektriciteit in je woning te werken, is het eerst en vooral belangrijk om de geldende elektriciteitsnormen in Vlaanderen te kennen. Of je nu een volledig nieuwe installatie plaatst of bestaande aansluit, deze normen zijn niet alleen wettelijk verplicht maar garanderen ook je veiligheid.

De AREI: De Basis van Elke Elektrische Installatie

Het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI) vormt de wettelijke basis voor elke elektrische installatie in Vlaanderen. Dit reglement bevat alle technische voorschriften waaraan elektrische installaties moeten voldoen. In 2020 werd het AREI volledig herzien, waarbij nieuwe richtlijnen in werking traden met als doel de veiligheid verder te verhogen.

De belangrijkste aspecten van het AREI zijn:

  • Veiligheidseisen voor de elektrische installatie
  • Vereiste beveiligingen tegen elektrische schokken
  • Voorschriften voor bescherming tegen brand
  • Regels voor de keuring van installaties

Keuring van de Elektrische Installatie

Elke elektrische installatie in Vlaanderen moet verplicht gekeurd worden door een erkend keuringsorganisme. Deze keuring is niet alleen wettelijk verplicht, maar ook cruciaal voor je veiligheid. Er zijn verschillende momenten waarop een keuring vereist is:

  1. Nieuwe installatie: Vóór de ingebruikname
  2. Belangrijke wijzigingen: Na grote aanpassingen aan de bestaande installatie
  3. Bij verkoop van een woning: Een keuringsattest mag niet ouder zijn dan 18 maanden
  4. Periodieke controle: Elke 25 jaar voor woningen

Bij de keuring controleert de inspecteur of de installatie voldoet aan alle eisen van het AREI. Als alles in orde is, ontvang je een positief keuringsverslag dat 25 jaar geldig blijft voor woningen.

De Elektrische Schema’s

Bij elke elektrische installatie moeten volgens het AREI twee verplichte schema’s aanwezig zijn:

  • Het ééndraadsschema: Dit toont hoe de elektrische kringen in je woning zijn opgebouwd, welke beveiligingen aanwezig zijn en welke toestellen aangesloten zijn.
  • Het situatieschema: Dit geeft de locatie van de verschillende elektrische componenten in je woning weer.

Deze schema’s moeten actueel en volledig zijn. Als je zelf wijzigingen aanbrengt aan je elektrische installatie, ben je verplicht om deze schema’s bij te werken. Bij een keuring worden deze documenten altijd gecontroleerd.

Belangrijke Normen voor Doe-Het-Zelvers

Als je van plan bent om zelf je elektriciteit aan te leggen, is het essentieel om rekening te houden met deze belangrijke normen:

1. De Verdeelkast

De elektrische verdeelkast moet aan strikte vereisten voldoen:

  • Minimaal één differentieelschakelaar van 300mA voor de hele installatie
  • Minimaal één bijkomende differentieelschakelaar van 30mA voor vochtige ruimtes
  • Automatische zekeringen of smeltpatronen voor elke kring
  • Duidelijke labelingssysteem voor alle kringen
  • Voldoende reserve voor toekomstige uitbreidingen (min. 20%)

2. De Elektrische Kringen

Voor een veilige installatie moeten de elektrische kringen correct gedimensioneerd zijn:

  • Verlichtingskringen: maximaal 8 lichtpunten per kring (16A)
  • Stopcontacten: maximaal 8 enkelvoudige of dubbele stopcontacten per kring (20A)
  • Speciale kringen voor toestellen met hoog vermogen (vaatwasser, oven, etc.)
  • Afzonderlijke kring voor de wasmachine en droogkast

3. De Vochtige Ruimtes

In badkamers en andere vochtige ruimtes gelden extra strenge regels. Het AREI definieert hier verschillende veiligheidszones:

  • Zone 0: Binnenin het bad of de douche – geen elektrische apparaten toegestaan
  • Zone 1: Direct rond het bad of de douche – alleen vaste elektrische apparaten met zeer lage spanning (max. 12V)
  • Zone 2: Een strook van 60 cm rond zone 1 – enkel waterdichte armaturen (IPX4)

In alle vochtige ruimtes is een bijkomende equipotentiale verbinding verplicht, die alle metalen onderdelen met elkaar verbindt.

Nieuwe Verplichtingen Sinds 2020

De recente herziening van het AREI in 2020 heeft enkele nieuwe verplichtingen ingevoerd die je als doe-het-zelver moet kennen:

  • Optische rookmelders: Verplicht in elke woning (één per verdieping)
  • Schakelbaar stopcontact: Minstens één per ruimte (energiebesparing)
  • Aansluitpunten voor datacommunicatie: Minimaal drie aansluitpunten in de woning
  • Laadpunten voor elektrische voertuigen: Voorbereidingen voor toekomstige installaties

Zelf Aan de Slag met Elektriciteit

Als je besluit om zelf je elektrische installatie aan te leggen, moet je weten dat je dit wettelijk mag doen, maar dat je installatie alsnog door een erkend organisme moet worden gekeurd. Om een positieve keuring te krijgen, zijn deze punten cruciaal:

  • Gebruik altijd gecertificeerd materiaal met CE-markering
  • Houd je strikt aan de kleurcodes voor kabels (bruin voor fase, blauw voor nulleider, geel-groen voor aarding)
  • Zorg voor correcte aardingssystemen volgens de voorschriften
  • Houd voldoende afstand tussen elektriciteit en watervoorziening
  • Bereid de elektrische schema’s zorgvuldig voor

Veelgemaakte Fouten Vermijden

Bij het zelf aanleggen van elektriciteit worden vaak deze fouten gemaakt:

  1. Onvoldoende beveiliging door te weinig kringen
  2. Verkeerde diameter van kabels voor de belasting
  3. Slechte verbindingen in lasdozen
  4. Ontbrekende aarding van metalen onderdelen
  5. Incomplete of foutieve elektrische schema’s

Conclusie

De elektriciteitsnormen in Vlaanderen zijn opgesteld om je veiligheid te garanderen. Als doe-het-zelver is het perfect mogelijk om je eigen elektrische installatie aan te leggen, maar kennis van het AREI is daarbij onmisbaar. Met de juiste voorbereiding, materialen en aandacht voor detail kun je een veilige en conforme installatie realiseren die probleemloos door de keuring komt.

Wil je graag meer leren over het zelf aanleggen van elektriciteit volgens de geldende normen? Onze doe-het-zelf cursus elektriciteit biedt een volledige handleiding waarin alle aspecten van het AREI praktisch worden uitgelegd. In onze workshops leer je bovendien de praktische vaardigheden onder begeleiding van een expert. Zo kun je met vertrouwen aan de slag en bespaar je aanzienlijk op je verbouwingskosten zonder in te boeten op veiligheid.