Energiezuinig Verbouwen: Focus Op Je Technische Installaties

Bij een verbouwing denken veel mensen eerst aan een nieuwe keuken, badkamer of uitbouw. Maar wist je dat de technische installaties in je woning vaak de sleutel zijn tot echte energiebesparing? In dit artikel ontdek je hoe je door slim te investeren in je technische systemen niet alleen je energiefactuur drastisch kunt verlagen, maar ook hoe je dit als doe-het-zelver deels zelf kunt aanpakken.

Waarom focussen op technische installaties?

Technische installaties vormen het kloppende hart van je woning. Ze zorgen voor warmte, vers water, elektriciteit en ventilatie. Verouderde of inefficiënte systemen kunnen tot 40% van je energiekosten verspillen. Door hier bewust in te investeren tijdens je verbouwing, pluk je jarenlang de vruchten:

  • Lagere energierekeningen
  • Meer wooncomfort
  • Verhoogde waarde van je woning
  • Kleinere ecologische voetafdruk
  • Minder onderhoud op lange termijn

Verwarming: het fundament van energiezuinig wonen

De verwarmingsinstallatie is verantwoordelijk voor ongeveer 60% van je energieverbruik. Een verouderde ketel vervangen kan je energieverbruik met 20-30% verminderen. De populairste opties voor energiezuinige verwarming zijn:

Warmtepomp

Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, grond of grondwater en is extreem efficiënt. Voor elke kilowatt elektriciteit die je erin stopt, krijg je 3 tot 5 kilowatt aan warmte terug. De installatie is complex, maar sommige voorbereidende werken kun je als doe-het-zelver uitvoeren, zoals:

  • Het aanleggen van leidingkokers
  • Voorbereiden van de technische ruimte
  • Plaatsen van warmteafgiftesystemen (zoals vloerverwarming)

Condensatieketel

Een condensatieketel is een betaalbaar alternatief dat tot 30% zuiniger is dan traditionele ketels. Het installatiewerk is minder complex dan bij een warmtepomp, waardoor je als handige doe-het-zelver meer kunt bijdragen:

  • Het demonteren van de oude ketel
  • Voorbereiden van de aansluitingen
  • Plaatsen van radiatoren of convectoren

Tip: Combineer je nieuwe verwarmingssysteem met slimme thermostaten en zoneregelingen om nog meer te besparen. Deze kun je vaak volledig zelf installeren!

Elektrische installatie moderniseren

Een verouderde elektrische installatie is niet alleen onveilig, maar ook energie-inefficiënt. Bij een verbouwing is dit het ideale moment om je elektrisch systeem te moderniseren:

Wat kun je zelf doen?

Veel doe-het-zelvers kunnen met de juiste kennis een groot deel van de elektrische renovatie zelf uitvoeren:

  • Trekken van nieuwe leidingen en kabels
  • Plaatsen van schakelaars en stopcontacten
  • Aansluiten van verlichting
  • Voorbereiden van de meterkast

Let op: De eindkeuring moet altijd door een erkend keuringsorgaan gebeuren. Zorg dat je werkt volgens de geldende normen (AREI).

Energiebesparende verbeteringen

Bij het vernieuwen van je elektrische installatie, overweeg deze energiebesparende verbeteringen:

  • LED-verlichting – Verbruikt tot 90% minder energie dan traditionele gloeilampen
  • Slimme schakelaars – Voor automatische uitschakeling wanneer niemand aanwezig is
  • Aparte circuits – Om energieverslindende toestellen gericht te kunnen uitschakelen
  • Zonnepanelen voorbereiden – Leg alvast de benodigde bekabeling aan

Sanitaire installaties: water- en energiebesparing

Moderne sanitaire installaties kunnen je water- én energieverbruik aanzienlijk verlagen. Bij het verbouwen van badkamer of keuken, let op deze aspecten:

Efficiënte watervoorziening

Als doe-het-zelver kun je deze waterbesparende elementen installeren:

  • Spaardouchekoppen (40-60% waterbesparing)
  • Thermostatische kranen (tot 15% energiebesparing)
  • Dubbele spoelknoppen voor toiletten
  • Waterbesparende perlators op kranen

Warm water productie

De productie van warm water vertegenwoordigt ongeveer 15% van je energieverbruik. Overweeg deze energiezuinige alternatieven:

  • Zonneboiler – Kan tot 60% van je warm water gratis produceren met zonlicht
  • Warmtepompboiler – 3x efficiënter dan een elektrische boiler
  • Doorstromer op gas – Verwarmt water alleen wanneer nodig

Ventilatie: de onderschatte energiebespaarder

Een goede ventilatie-installatie is essentieel voor een gezond binnenklimaat én energiezuinige woning. Vooral een systeem D met warmteterugwinning kan tot 30% op je verwarmingskosten besparen.

Wat kun je zelf installeren?

Als handige doe-het-zelver kun je een groot deel van het ventilatiesysteem zelf aanleggen:

  • Uitzetten en boren van doorvoeren
  • Plaatsen van luchtkanalen en -roosters
  • Aansluiten van ventilatoren
  • Monteren van bedieningspanelen

Tip: Investeer in vooraf geïsoleerde ventilatiekanalen om condensatie en warmteverlies te voorkomen.

Domotica: alles slim aansturen

Een domoticasysteem kan al je technische installaties intelligent aansturen en tot 15% extra energie besparen. Als doe-het-zelver kun je veel domotica-elementen zelf installeren:

  • Slimme thermostaten
  • Bewegingssensoren voor verlichting
  • Automatische zonwering
  • Energiemonitoringsystemen

Stappenplan voor een energiezuinige verbouwing

  1. Analyseer je huidige verbruik – Vraag historische verbruiksgegevens op bij je energieleverancier
  2. Stel prioriteiten – Focus eerst op de grootste energieverbruikers
  3. Maak een realistisch budget – Reken op lange termijn rendement, niet alleen op initiële kosten
  4. Bepaal wat je zelf kunt doen – Volg zo nodig een specifieke cursus
  5. Werk in logische volgorde – Doe eerst de ruwbouw-gerelateerde installaties
  6. Investeer in kwaliteit – Goedkoop is vaak duurkoop bij technische installaties

Conclusie: investeer slim, bespaar dubbel

Door te investeren in energiezuinige technische installaties tijdens je verbouwing, bespaar je tweemaal: eerst op je energiefactuur, en vervolgens door een deel zelf te doen. Met de juiste kennis, voorbereiding en gereedschap kun je als doe-het-zelver een aanzienlijk deel van de technische renovatie voor je rekening nemen.

Wil je meer leren over hoe je zelf je technische installaties kunt aanpakken? Bekijk dan onze praktische doe-het-zelf cursussen en workshops. Je bespaart niet alleen op arbeidskosten, maar leert ook waardevolle vaardigheden die je een leven lang kunt gebruiken!