Hoe maak je een kruisschakeling? (met video)

Stapsgewijze gids: Hoe maak je een kruisschakeling voor verlichting?

In deze complete handleiding toon ik je hoe je een kruisschakeling maakt voor je verlichting. Perfect voor doe-het-zelvers die willen besparen op elektriciteitswerken bij hun verbouwing.

In een eerder artikel beschreef ik stapsgewijs hoe je een wisselschakeling opstelt. Hier gaan we nog verder op in met de kruisschakeling, een handige uitbreiding voor grotere ruimtes.

Wat is een kruisschakeling?

Een kruisschakeling is een elektrische schakeling waarmee je vanuit drie of meer verschillende locaties één of meerdere lampen kunt bedienen. Ideaal voor grote ruimtes, lange gangen of trappenhuizen in je woning. De installatie bestaat uit:

• Twee wisselschakelaars (aan begin en einde)
• Minimaal één of meerdere kruisschakelaars (in het midden)

Het aantal schakelaars kan oplopen tot wel 20, afhankelijk van je behoeften. In deze uitleg demonstreer ik een opstelling met 4 schakelaars.

Benodigdheden voor een kruisschakeling

• 3G1.5 kabel (voedingskabel)
• 5G1.5 kabels (voor verbindingen tussen schakelaars)
• 2 wisselschakelaars
• 2 kruisschakelaars
• Basis gereedschap voor elektriciteitswerken

Stap-voor-stap handleiding: Kruisschakeling plaatsen

Installatie van wisselschakelaar 1 (begin)

1. Neem de 3G1.5 kabel die komt van het verdeelbord of van een andere schakelaar.
2. Sluit de fasedraad (bruin) aan op klem ‘L’ van de wisselschakelaar.
3. De nulgeleider (blauw) en de aarding (geel/groen) verbind je door naar het volgende punt.
4. Sluit de wisseldraden (zwart en grijs) aan op de klemmen ‘1’ en ‘1″‘ van de 5G1.5 kabel die naar de volgende schakelaar leidt.

Belangrijk: De eerste en laatste schakelaar in een kruisschakeling zijn altijd wisselschakelaars met drie aansluitingen.

Installatie van kruisschakelaar 2

5. De tweede schakelaar is een kruisschakelaar met 4 aansluitklemmen.
6. Verbind de groene, blauwe en bruine draad door naar de volgende schakelaar.
7. Sluit de 4 wisseldraden aan (2x grijs & 2x zwart): 2 draden die komen van de vorige schakelaar en 2 draden die naar de volgende schakelaar leiden.
8. Gebruik opnieuw een 5G1.5 kabel voor de verbinding naar de derde schakelaar.

Installatie van kruisschakelaar 3

Belangrijk: Alle schakelaars in het midden van de installatie zijn kruisschakelaars.

9. Sluit bij de derde schakelaar (ook een kruisschakelaar) weer alleen de wisseldraden aan.
10. De overige draden (blauw, bruin en geel/groen) verbind je door naar de volgende schakelaar.
11. Gebruik een 5G1.5 kabel om de verbinding te maken met de laatste schakelaar.

Installatie van wisselschakelaar 4 (einde)

Belangrijk: De laatste schakelaar is net zoals de eerste een wisselschakelaar.

12. Sluit de nulgeleider (blauw) en aardingsdraad (geel/groen) door naar het lichtpunt.
13. Connecteer de wisseldraden (zwart en grijs) die van de vorige schakelaar komen.
14. De bruine draad die naar het lichtpunt gaat, sluit je aan op klem ‘L’ van deze wisselschakelaar.
15. Maak de verbinding met het lichtpunt door de nulgeleider (blauw) direct aan te sluiten.

Voordelen van een kruisschakeling in huis

• Bedien verlichting vanuit meerdere locaties – ideaal voor trappen en gangen
• Verhoogd comfort en gebruiksgemak
• Energiebesparing door efficiënter lichtgebruik
• Verhoogt de waarde van je woning

Veiligheidstips voor elektrische installaties

• Schakel altijd de hoofdzekering uit voordat je begint
• Controleer met een spanningzoeker of er geen stroom meer op staat
• Neem bij twijfel contact op met een erkend elektricien
• Laat je installatie keuren voor ingebruikname

Klaar met je kruisschakeling? Nu kan je vanuit 4 verschillende locaties het licht bedienen! Een praktische oplossing voor grotere ruimtes in je woning.

Wil je meer leren over elektriciteitswerken?

Bekijk mijn uitgebreide doe-het-zelf cursussen waarin ik je alle details leer over het aanleggen van elektriciteit in je woning. Perfect voor verbouwers die willen besparen op arbeidskosten!