Hoe Vervang Je Een Oude Elektriciteitskast?

Een verouderde elektriciteitskast vervangen is een van de meest impactvolle verbeteringen die je aan je woning kunt aanbrengen. Niet alleen verhoog je de veiligheid van je elektrische installatie, maar je creëert ook ruimte voor toekomstige uitbreidingen. In deze gids leer je stap voor stap hoe je zelf een oude elektriciteitskast vervangt, zonder dat je hiervoor een fortuin uitgeeft aan een elektricien.

Waarom je oude elektriciteitskast vervangen?

Voordat we in de praktische stappen duiken, is het belangrijk om te begrijpen waarom een vervanging noodzakelijk kan zijn:

  • Veiligheid: Oude elektriciteitskasten voldoen vaak niet meer aan de huidige veiligheidsstandaarden
  • Capaciteit: Moderne huishoudens hebben meer stroom nodig voor alle apparaten en technologie
  • Overzicht: Nieuwe kasten bieden een beter georganiseerd en duidelijk systeem
  • Toekomstbestendigheid: Meer ruimte voor uitbreidingen zoals zonnepanelen of een thuisbatterij
  • Keuring: Een verouderde installatie zal niet door de keuring raken (AREI)

Wat heb je nodig?

Voordat je begint, zorg ervoor dat je over het juiste gereedschap en materialen beschikt:

Gereedschap:

  • Schroevendraaiers (platte en kruiskop)
  • Voltmeter/multimeter
  • Kniptang en striptang
  • Boormachine
  • Waterpas
  • Potlood en meetlint

Materialen:

  • Nieuwe elektriciteitskast met voldoende modules
  • Automatische zekeringen/stroomonderbrekers
  • Differentieelschakelaars (300mA en 30mA)
  • Kamrails en verbindingsbruggen
  • Kabelgoten en bevestigingsmateriaal
  • Nieuwe aardlekschakelaar(s)
  • Labelmateriaal om groepen te markeren

Stap 1: Voorbereiding is het halve werk

Een goede voorbereiding is cruciaal bij het vervangen van een elektriciteitskast. Volg deze stappen zorgvuldig:

  1. Schakel de hoofdzekering uit bij de netbeheerder of de hoofdschakelaar. Controleer met een voltmeter of er geen spanning meer aanwezig is.
  2. Maak foto’s van de oude elektriciteitskast en vooral van de bedrading. Dit wordt je visuele referentie tijdens het werk.
  3. Teken een schema van de bestaande opstelling. Noteer welke kabel naar welke groep gaat.
  4. Label alle kabels voordat je ze losmaakt. Een simpel stukje schilderstape met nummers of namen werkt perfect.

Neem hier de tijd voor – een goede voorbereiding voorkomt veel frustraties later in het proces!

Stap 2: De oude elektriciteitskast verwijderen

Nu je goed voorbereid bent, kun je beginnen met het verwijderen van de oude kast:

  1. Controleer nogmaals of de stroom is uitgeschakeld met je voltmeter.
  2. Maak alle aansluitingen los, beginnend met de uitgaande kabels en vervolgens de inkomende voedingskabels.
  3. Verwijder de oude kast voorzichtig uit de muur. Vaak zitten deze vastgeschroefd of vastgezet met pluggen.
  4. Inspecteer de kabels op beschadigingen. Verouderde kabels met brosse isolatie moeten vervangen worden voor optimale veiligheid.

Stap 3: De nieuwe elektriciteitskast installeren

Nu komt het leukste deel – het installeren van je moderne, nieuwe elektriciteitskast:

  1. Positioneer de nieuwe kast en markeer de bevestigingspunten op de muur. Gebruik een waterpas om te zorgen dat de kast perfect recht hangt.
  2. Boor de gaten voor de bevestigingsmaterialen en schroef de kast stevig vast.
  3. Installeer de hoofdschakelaar en de differentieelschakelaars volgens het schema dat je hebt voorbereid.
  4. Monteer de kamrail en plaats de automatische zekeringen/stroomonderbrekers in de juiste volgorde.
  5. Breng de kabelgoten aan om de bedrading netjes te organiseren.

Tip: Houd rekening met de AREI-normen (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties). Een veel voorkomende standaard is dat je twee differentieelschakelaars nodig hebt: één van 300mA voor het algemene circuit en één van 30mA voor de vochtige ruimtes en speciale circuits.

Stap 4: Het aansluiten van de bedrading

Nu de nieuwe kast gemonteerd is, is het tijd om de bedrading aan te sluiten:

  1. Begin met de aarding – deze geel-groene draad is de belangrijkste voor de veiligheid.
  2. Sluit de hoofdvoeding aan op de hoofdschakelaar, let op de juiste aansluiting van fase (bruin/zwart), nul (blauw) en aarde (geel-groen).
  3. Verbind de verschillende stroomgroepen met de bijbehorende automatische zekeringen, volg hierbij je labels en schema.
  4. Organiseer de kabels netjes in de kabelgoten om oververhitting te voorkomen en voor een professioneel resultaat.

Belangrijk: Houd rekening met de maximale stroomsterkte die je kabels aankunnen. De diameter van de geleiders bepaalt hoeveel ampère ze veilig kunnen verwerken.

Stap 5: Testen en labelen

Voordat je alles afsluit, is het cruciaal om je werk grondig te testen:

  1. Schakel de stroom weer in bij de netbeheerder of via de hoofdschakelaar.
  2. Test elke groep afzonderlijk om er zeker van te zijn dat alles werkt zoals gepland.
  3. Test de differentieelschakelaars met de testknop om te controleren of ze correct uitschakelen.
  4. Meet de spanning op verschillende punten om te verifiëren dat alles correct is aangesloten.
  5. Label alle groepen duidelijk in de kast, zodat je in de toekomst gemakkelijk weet welke schakelaar bij welke ruimte of apparaat hoort.

Veelgestelde vragen

Heb ik een vergunning nodig om mijn elektriciteitskast te vervangen?

In België moet elke elektrische installatie gekeurd worden door een erkend keuringsorganisme. Bij een significante wijziging, zoals het vervangen van de elektriciteitskast, is een nieuwe keuring verplicht. Hoewel je geen specifieke vergunning nodig hebt om de werken uit te voeren, moet het eindresultaat wel voldoen aan de AREI-normen.

Hoeveel groepen heb ik nodig in mijn nieuwe kast?

Een moderne woning heeft typisch minimaal 10-12 groepen nodig, maar het is verstandig om extra ruimte te voorzien voor toekomstige uitbreidingen. Denk aan aparte groepen voor keukenapparatuur, wasapparatuur, badkamer, verlichting per verdieping, en eventueel laadpunten voor elektrische voertuigen.

Kan ik mijn oude zekeringen hergebruiken?

Het is niet aan te raden om oude zekeringen te hergebruiken. Nieuwe automatische zekeringen bieden betere bescherming, zijn nauwkeuriger en voldoen aan de huidige normen. De investering in nieuwe componenten verhoogt de veiligheid van je installatie aanzienlijk.

Conclusie

Het vervangen van een oude elektriciteitskast is een uitdagend maar haalbaar doe-het-zelf project dat je honderden euro’s kan besparen. Met de juiste voorbereiding, gereedschap en kennis kun je een veilige en toekomstbestendige elektrische installatie creëren.

Onthoud echter dat elektriciteit gevaarlijk kan zijn als je niet weet wat je doet. Als je twijfelt aan je vaardigheden, overweeg dan om onze workshop elektrische installaties te volgen voordat je aan dit project begint. Hier leer je hands-on alle vaardigheden die je nodig hebt om dit project veilig uit te voeren.

Ben je klaar om je elektriciteitskast te moderniseren maar wil je eerst meer leren? Bekijk dan onze online cursus “Zelf je elektriciteit leggen” waarin we nog dieper ingaan op alle aspecten van residentiële elektrische installaties.